Mortimer J. Adler wraz z Robertem Hutchinsem, był głównym twórcą ruchu “The Great Books”, który dążył do przywrócenia czytania klasyków do programów edukacyjnych na uczelniach i szkołach. W ramach tego ruchu opracowano zestaw “Great Books of the Western World”, który zawiera kluczowe dzieła literatury i filozofii.

Lista

Lista powstała na podstawie [Adler and van Doren] oraz [Great Books Readings].

Podsatwowa

  • Hezjod - Theogonia

  • Ajschylos - Prometeusz skowany

  • Homer - Iliada

  • Homer - Odyseja

  • Ajschylos - Oresteja (Agamemnon, Ofiarnice, Eumenidy)

  • Eurypides - Trojanki

  • Eurypides - Alkestis

  • Ezop - Bajki Ezopa

  • Sofokles - Król Edyp

  • Sofokles - Edyp w Kolonie

  • Sofokles - Antygona

  • Eurypides - Hippolytos uwieńczony

  • Herodot - Dzieje

  • Plutarch - Likurg

  • Plutarch - Solon

  • Plutarch - Perykles

  • Plutarch - Alkibiades

  • Eurypides - Medea

  • Eurypides - Bachantki

  • Tukidydes - Wojna peloponeska

  • Platon - Ion

  • Platon - Menon

  • Platon - Gorgiasz

  • Platon - Państwo

  • Platon - Uczta

  • Platon - Obrona Sokratesa

  • Platon - Eutyfron

  • Platon - Kriton

  • Platon - Fedon

  • Arystoteles - Poetyka

  • Arystoteles - O niebie

  • Arystoteles - O duszy

  • Arystoteles - Etyka nikomachejska

  • Arystoteles - Metafizyka

  • Plutarch - Arystydes

  • Plutarch - Aleksander Wielki

  • Hipokrates - Przysięga (w Dwie Księgi Hipokratesa)

  • Hipokrates - O lecznictwie pierwotnym (w Dwie Księgi Hipokratesa)

  • Hipokrates - O powietrzu, wodach i okolicach (w Dwie Księgi Hipokratesa)

  • Euklides - Elementy

  • Wergiliusz - Eneida

  • Tytus Liwiusz - Dzieje Rzymu od założenia miasta

  • Plutarch - Romulus

  • Plutarch - Numa

  • Plutarch - Coriolanus

  • Plutarch - Gajusz Juliusz Cezar

  • Gajusz Juliusz Cezar - O wojnie galijskiej

  • Plutarch - Kato Starszy

  • Plutarch - Antoniusz

  • Plutarch - Brutus

  • Plutarch - Cyceron

  • Cyceron - Leliusz o przyjaźni

  • Cyceron - O obowiązkach

  • Tacyt - Annales (Roczniki)

  • Lukrecjusz - O naturze wszechrzeczy

  • Epiktet - Diatryby

  • Epiktet - Encheiridion

  • Ptolemeusz - Almagest

  • Galen - Of the natural faculties

  • Plotyn - Enneady

  • Stary Testament

  • Nowy Testament

  • Apokalipsa Św. Jana

  • Augustyn z Hippony - Wyznania

  • Boecjusz - O pocieszeniu, jakie daje filozofia

  • Augustyn z Hippony - Państwo Boże

  • Mahomet - Koran

  • Beda Czcigodny - Historia ecclesiastica gentis Anglorum

  • Alfred Tennyson - Sir Galahad

  • Pan Gawen i Zielony Rycerz

  • Al-Makrizi - Memoirs of the Crusades

  • Al-Makrizi - Crusade of St. Louis

  • Tomasz à Kempis - O naśladowaniu Chrystusa

  • Dante Alighieri - Boska Komedia

  • Geoffrey Chaucer - Opowieści kanterberyjskie

  • Tomasz z Akwinu - Suma teologiczna

  • Niccolò Machiavelli - Książę

  • Tomasz More - Utopia

  • Erazm z Rotterdamu - Pochwała głupoty

  • Mikołaj Kopernik - O obrotach sfer niebieskich

  • Jan Kalwin - Istota Religii Chrześcijańskiej

  • Michel de Montaigne - Próby (Eseje)

  • Miguel de Cervantes - Don Kichote z La Manchy

  • William Shakespeare - Sen nocy letniej

  • William Shakespeare - Poskromienie złośnicy

  • William Shakespeare - Coriolanus

  • Teresa z Ávili - Księga życia

  • William Shakespeare - Juliusz Cezar

  • William Shakespeare - Otello

  • William Shakespeare - Kupiec wenecki

  • William Shakespeare - Henryk V

  • Kartezjusz - Prawidła do kierowania umysłem

  • Kartezjusz - Rozprawa o metodzie

  • Kartezjusz - Medytacje o filozofii pierwszej

  • Francis Bacon - Nowa Atlantyda

  • Francis Bacon - Novum Organum

  • Thomas Hobbes - Lewiatan

  • John Milton - Raj utracony

  • Blaise Pascal - Myśli

  • William Shakespeare - Romeo i Julia

  • William Shakespeare - Hamlet

  • William Shakespeare - Makbet

  • William Shakespeare - Król Lear

  • Molière - Świętoszek

  • Jean Baptiste Racine - Fedra

  • William Shakespeare - Burza

  • Jonathan Swift - Podróże Guliwera

  • John Locke - Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego

  • John Locke - Dwa traktaty o rządzie

  • John Locke - List o tolerancji

  • James Boswell - The Life of Samuel Johnson

  • David Hume - Badania dotyczące rozumu ludzkiego

  • David Hume - Traktat o naturze ludzkiej

  • David Hume - Badania dotyczące zasad moralności

  • Jean-Jacques Rousseau - Umowa społeczna

  • Jean-Jacques Rousseau - Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności

  • Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych

  • Artykuły konfederacji i wieczystej unii

  • Konstytucja Stanów Zjednoczonych

  • Alexis de Tocqueville - Federalista

  • Alexis de Tocqueville - O demokracji w Ameryce

  • John Stuart Mill - Uwagi o rządzie reprezentatywnym

  • Jane Austen - Emma

  • Immanuel Kant - Krytyka czystego rozumu

  • Immanuel Kant - Uzasadnienie metafizyki moralności

  • Johann Wolfgang von Goethe - Faust

  • Georg Wilhelm Friedrich Hegel - Zasady filozofii prawa

  • Georg Wilhelm Friedrich Hegel - Wykłady z historii filozofii

  • Lew Tołstoj - Wojna i pokój

  • Fiodor Dostojewski - Bracia Karamazow

  • Adam Smith - Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów

  • Manifest komunistyczny

  • Abraham Lincoln - 1st & 2nd Inaugural Addresses

  • Abraham Lincoln - Adres gettysburski

  • Abraham Lincoln - Proklamacja Emancypacji

  • Henry David Thoreau - O obywatelskim nieposłuszeństwie

  • Mark Twain - Przygody Hucka Finna

  • Karol Darwin - O powstawaniu gatunków

  • George Orwell - 1984

  • Albert Einstein - Relativity: The Special and the General Theory

  • Willa Cather - Moja Antonia

Rozszerzona

  • Arystofanes - Acharnejczycy

  • Arystofanes - Rycerze

  • Arystofanes - Chmury

  • Arystofanes - Osy

  • Arystofanes - Pokój

  • Arystofanes - Ptaki

  • Arystofanes - Lizystrata

  • Arystofanes - Thesmoforie

  • Arystofanes - Żaby

  • Arystofanes - Sejm kobiet

  • Arystofanes - Plutos

  • Epikur - List do Herodota

  • Epikur - List do Menoikeusa

  • Archimedes - O liczeniu piasku

  • Archimedes - O liniach spiralnych

  • Archimedes - O wymierzaniu koła

  • Archimedes - O kuli i walcu

  • Archimedes - Kwadratura paraboli.

  • Archimedes - O konoidach i sferoidach

  • Archimedes - O równowadze płaszczyzn

  • Archimedes - O ciałach pływających

  • Apoloniusz z Pergi - Conics

  • Horacy - dzieła

  • Owidiusz - Elegie

  • Owidiusz - Sztuka kochania

  • Owidiusz - Heroidy I i II

  • Owidiusz - Metamorfozy

  • Owidiusz - Lekarstwa na miłość

  • Owidiusz - Żale

  • Nikomachos z Gerazy - Wstęp do arytmetyki

  • Lukian z Samosat - Prawdziwa Historia

  • Lukian z Samosat - Sympozjum

  • Augustyn z Hippony - O nauczycielu

  • Augustyn z Hippony - O nauce chrześcijańskiej

  • Pieśń o Rolandzie

  • Pieśń o Nibelungach

  • Saga o Njalu

  • Leonardo da Vinci - Dzienniki

  • Marcin Luter - Rozmowy przy stole

  • Marcin Luter - Rozmowach przy stole

  • Marcin Luter - O niewoli babilońskiej Kościoła

  • Marcin Luter - O wolności chrześcijanina

  • François Rabelais - Gargantua i Pantagruel

  • William Gilbert - O Magnesach i ciałach magnetycznych, oraz o wielkim magnesie Ziemi

  • Edmund Spenser - Królowa wieszczek

  • Edmund Spenser - Prothalamion

  • Galileusz - Sidereus Nuncius

  • Galileusz - Dialog o dwu najważniejszych układach świata, ptolemeuszowym i kopernikowym

  • Galileusz - Rozmowy i dowodzenia matematyczne w zakresie dwóch nowych umiejętności dotyczących mechaniki i ruchów miejscowych

  • Johannes Kepler - Skrót astronomii kopernikowskiej

  • Johannes Kepler - Harmonia świata ksiąg pięć

  • William Harvey - On the Motion of the Heart and Blood in Animals

  • William Harvey - On the Circulation of the Blood

  • William Harvey - On the Generation of Animals

  • Kartezjusz - Prawidła do kierowania umysłem. Poszukiwanie prawdy przez światło naturalne.

  • Kartezjusz - Rozprawa o metodzie

  • Kartezjusz - Geometria

  • Kartezjusz - Medytacje o pierwszej filozofii

  • Christiaan Huygens - Treatise on Light

  • Baruch Spinoza - Etyka

  • Isaac Newton - Matematyczne zasady filozofii naturalnej

  • Isaac Newton - Wykłady optyczne

  • Gottfried Wilhelm Leibniz - Dyskurs metafizyczny

  • Gottfried Wilhelm Leibniz - Nowe eseje o ludzkim zrozumieniu

  • Gottfried Wilhelm Leibniz - Monadologia

  • Daniel Defoe - Przypadki Robinsona Kruzoe

  • William Congreve - Światowe sposoby

  • George Berkeley - Rzecz o zasadach poznania ludzkiego

  • Alexander Pope - Wiersz o Krytyce

  • Alexander Pope - Porwany lok

  • Alexander Pope - Wiersz o Człowieku

  • Monteskiusz - Listy perskie

  • Monteskiusz - O duchu praw

  • Voltaire - Listy filozoficzne

  • Voltaire - Kandyd, czyli optymizm

  • Voltaire - Słownik filozoficzny

  • Henry Fielding - Joseph Andrews

  • Henry Fielding - Historia życia Toma Jonesa, czyli dzieje podrzutka

  • Samuel Johnson - Próżność ludzkich życzeń

  • Samuel Johnson - Rasselas, książę Abisynii

  • Samuel Johnson - Biografie poetów

  • Laurence Sterne - Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy

  • Laurence Sterne - Podróż sentymentalna

  • Edward Gibbon - Zmierzch cesarstwa rzymskiego

  • Edward Gibbon - Autobiografia

  • Antoine Lavoisier - Traktat podstawowy chemii

  • Jeremy Bentham - Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa

  • Jeremy Bentham - A fragment on government

  • Jean Baptiste Joseph Fourier - The Analytical Theory of Heat

  • William Wordsworth - Wiersze

  • Samuel Taylor Coleridge - Wiersze

  • Samuel Taylor Coleridge - Biographia Literaria

  • Jane Austen - Duma i uprzedzenie

  • Carl von Clausewitz - O wojnie

  • Stendhal - Czerwone i czarne

  • Stendhal - Pustelnia parmeńska

  • Stendhal - O miłości

  • Lord Byron - Don Juan

  • Arthur Schopenhauer - Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów,

  • Arthur Schopenhauer - O podstawie moralności

  • Arthur Schopenhauer - O religii. Dyalog

  • Arthur Schopenhauer - O wolności ludzkiej woli

  • Arthur Schopenhauer - Świat jako wola i przedstawienie

  • Arthur Schopenhauer - Metafizyka życia i śmierci

  • Arthur Schopenhauer - Feministyka albo sztuka obchodzenia się z kobietami

  • Michael Faraday - Dzieje świecy

  • Michael Faraday - Experimental Researches in Electricity

  • Charles Lyell - Principles of Geology

  • Auguste Comte - Metoda pozytywna w szesnastu wykładach

  • Honoré de Balzac - Ojciec Goriot

  • Honoré de Balzac - Eugenia Grandet

  • Ralph Waldo Emerson - Przedstawiciele ludzkości

  • Ralph Waldo Emerson - Eseje

  • Ralph Waldo Emerson - Journa

  • Nathaniel Hawthorne - Szkarłatna litera

  • John Stuart Mill - System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej

  • John Stuart Mill - Utylitaryzm.

  • John Stuart Mill - O wolności

  • John Stuart Mill - O rządzie reprezentatywnym. Poddaństwo kobiet

  • John Stuart Mill - Autobiografia

  • Karol Darwin - O pochodzeniu człowieka i doborze w odniesieniu do płci

  • Karol Darwin - Autobiografia

  • Charles Dickens - Klub Pickwicka

  • Charles Dickens - David Copperfield

  • Charles Dickens - Ciężkie czasy

  • Claude Bernard - Introduction to the Study of Experimental Medicine

  • Henry David Thoreau - Walden, czyli życie w lesie

  • Karl Marx - Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej

  • Karl Marx - Manifest partii komunistycznej

  • George Eliot - Adam Bede

  • George Eliot - Miasteczko Middlemarch

  • Herman Melville - Moby Dick

  • Herman Melville - Billy Budd

  • Fiodor Dostojewski - Zbrodnia i Kara

  • Fiodor Dostojewski - Idiota

  • Gustave Flaubert - Pani Bovary

  • Gustave Flaubert - Trzy baśnie

  • Henrik Ibsen - Katylina

  • Henrik Ibsen - Brand

  • Henrik Ibsen - Peer Gynt

  • Henrik Ibsen - Podpory społeczeństwa

  • Henrik Ibsen - Nora, czyli dom lalki

  • Henrik Ibsen - Wróg ludu

  • Henrik Ibsen - Dzika kaczka

  • Lew Tołstoj - Anna Karenina

  • Lew Tołstoj - Co to jest sztuka?

  • Lew Tołstoj - Opowiadania (Twenty-Three Tales)

  • Mark Twain - Tajemniczy przybysz

  • William James - Pragmatyzm

  • William James - The Principles of Psychology

  • William James - The Varieties of Religious Experience

  • William James - Essays in Radical Empiricism

  • Henry James - Amerykanin

  • Henry James - Ambasadorowie

  • Friedrich Wilhelm Nietzsche - Tako rzecze Zaratustra

  • Friedrich Wilhelm Nietzsche - Poza dobrem i złem

  • Friedrich Wilhelm Nietzsche - Z genealogii moralności

  • Friedrich Wilhelm Nietzsche - Wola mocy. Studia i fragmenty

  • Jules Henri Poincaré - Nauka i Hipoteza

  • Jules Henri Poincaré - Nauka i Metoda

  • Sigmund Freud - Objaśnianie marzeń sennych

  • Sigmund Freud - Wstęp do psychoanalizy

  • Sigmund Freud - Dyskomfort w kulturze

  • Sigmund Freud - Wykłady ze wstępu do psychoanalizy. Nowy cykl

  • George Bernard Shaw - Cezar i Kleopatra

  • Max Planck - Origin and Development of the Quantum Theory

  • Max Planck - Where Is Science Going?

  • Max Planck - Scientific Autobiography

  • Henri Bergson - O bezpośrednich danych świadomości

  • Henri Bergson - Materia i pamięć

  • Henri Bergson - Ewolucja twórcza

  • Henri Bergson - Dwa źródła moralności i religii

  • John Dewey - Jak myślimy

  • John Dewey - Demokracja i wychowanie

  • John Dewey - Experience and Nature

  • John Dewey - Logic: the Theory of Inquiry

  • Alfred North Whitehead - An Introduction to Mathematics

  • Alfred North Whitehead - Science and the Modern World;

  • Alfred North Whitehead - The Aims of Education and Other Essays

  • Alfred North Whitehead - Adventures of Ideas

  • George Santayana - The Life of Reason

  • George Santayana - Scepticism and Animal Faith

  • George Santayana - Persons and Places

  • Włodzimierz Lenin - Państwo i rewolucja

  • Marcel Proust - W poszukiwaniu straconego czasu

  • Bertrand Russell - Problemy filozofii

  • Bertrand Russell - Analiza myślenia

  • Bertrand Russell - Badania dotyczące znaczenia i prawdy

  • Bertrand Russell - Wiedza ludzka: jej zasięg i ograniczenia

  • Thomas Mann - Czarodziejska góra

  • Thomas Mann - Józef i jego bracia

  • Albert Einstein - Istota teorii względnośc

  • Albert Einstein - On the Method of Theoretical Physics

  • Albert Einstein - Ewolucja fizyki

  • James Joyce - Dublińczycy

  • James Joyce - Portret artysty z czasów młodości

  • James Joyce - Ulisses

  • Jacques Maritain - Sztuka i mądrość

  • Jacques Maritain - The Degrees of Knowledge

  • Jacques Maritain - The Rights of Man and Natural Law

  • Jacques Maritain - Humanizm integralny

  • Franz Kafka - Proces

  • Franz Kafka - Zamek

  • Arnold Joseph Toynbee - Wojna i cywilizacja

  • Arnold Joseph Toynbee - Cywilizacja w czasie próby

  • Jean-Paul Sartre - Mdłości

  • Jean-Paul Sartre - No Exit

  • Jean-Paul Sartre - Byt i nicość

  • Aleksandr Solzhenitsyn - Krąg pierwszy

  • Aleksandr Solzhenitsyn - Oddział chorych na raka

Bibliografia

[Adler and van Doren] M.J. Adler and C. van Doren. How to read a book. The classic guide to intelligent reading. Touchstone, New York, 2014. Link do książki w amazon.pl

[Great Books Readings] http://greatbooksacademy.org/great-books-program/great-books-readings/. Dostęp: 2022-11-28.